Meni je rat gnusan. Radi pobjede ne ratujem. Za slavu još manje. Za život radim. Za nekakav opstanak. Drugi, moćniji od mene, odredili su da moj rad za život bude krvav i naporan kakav jeste.
(Dobrica Ćosić)
Danas obilježavamo 100 godina od rođenja istaknutog srpskog pisca, romansijera i esejiste, političkog i nacionalnog teoretičara, učesnika Narodnooslobodilačke borbe i redovnog člana SANU, Dobrice Ćosića.
Rođen u Velikoj Drnovi, malom mjestu pored Trstenika, već kao mlad čovjek biva primoran da napusti zavičaj te da školovanje nastavi u Aleksandrovcu, gdje pohađa Srednju poljoprivrednu školu. Drugi svjetski rat ga dočekuje u školskoj klupi te je primoran da prekine svoje obrazovanje uslijed katastrofe koja je zahvatila cijeli svijet.
Ćosićevo znanje, hrabrost i prkos nisu ostali nezapaženi, stoga ga tokom rata postavljaju na funkciju političkog komesara u Rasinskom partizanskom odredu. Istovremeno obavlja ulogu urednika lista ,,Mladi borac" i postaje član Pokrajinskog komiteta SKOJ-a za Srbiju.
Poslije rata 12 godina provodi kao republički i savezni poslanik.
Iako podržava Tita tokom većine njegove vladavine, naposlijetku dolazi do razmimoilaženja u njihovim shvatanjima te Ćosić postaje jedan od najvećih državnih opozicionara.
Tokom 1989. i 1990. godine osniva srpske nacionalne stranke u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini. Godinu dana biva na čelu Savezne republike Jugoslavije, čiji prvi predsjednik postaje 15. juna 1992. godine.
Što se tiče Ćosićevog književnog opusa, u literarni svijet stupa 1951. godine, kada objavljuje djelo Daleko je sunce, u kojem obrađuje krizu ličnosti tokom rata. Tokom života objavio je preko 20 knjiga, među kojima izdvajam Korene i Deobe. U Korenima je psihološkom analizom razotkrio mentalitet srpskog sela, dok je u Deobama prikazao podjelu na partizane i četnike tokom Drugog svjetskog rata te posljedice iste. U Deobama je koristio literarna sredstva koja do tada nisu viđena u srpskoj književnosti, kao što je dominacija unutrašnjeg monologa. Pred kraj života piše Piščeve zapise, koji predstavljaju dnevnik njegovog života.
Preminuo je 18. maja 2014. godine.
Zanimljivosti o Ćosiću:
- suprotstavio se političkoj likvidaciji Aleksandra Rankovića 1966.
- bio je saputnik Titu dok je obilazio afričke zemlje
- prvi je dobitnik Ninove nagrade (1954. godine za Korene) te jedan od petorice koji su nagradu dobili više puta (konkretno dvaput)
- nominovan je za Nobelovu nagradu tri puta (1983, 1989. i 2011)
- Danilo Kiš mu je posvetio knjigu Pesnik revolucije na predsedničkom brodu
Izvori informacija i slika:
• https://sr.m.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%8B%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%9B
• https://www.goodreads.com/author/quotes/228047.Dobrica_osi_
• https://www.google.com/search?q=dobrica+cosic&client=ms-android-samsung-ss&prmd=ivnx&sxsrf=AOaemvKwFh-MUWZmMiXu2wglxbF9_pK-mA:1640734745131&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwi_gZ2d1Yf1AhVrSvEDHasFCCcQ_AUoAXoECAIQAQ&biw=384&bih=729&dpr=2.81#imgrc=yrxhGzhxAdCTBM